Het blijft verrassend 7

Geplaatst door: thei op 07-12-19

Het blijft verrassend 7

Dat ik geen rouwbrief kreeg verbaasde me niet. Maar dat ik naar de begrafenis zou gaan stond voor mij vast. Dat het een verschrikkelijke martelgang zou worden wist ik natuurlijk van te voren ook al wel, maar het was de laatste keer dat ik nog dicht bij Joris zou kunnen zijn. Dan zou ik Joris definitief los moeten laten. Diezelfde Joris met zijn eeuwige:  “Wij komen nooit meer los van elkaar”.

Van de hele begrafenis herinner ik me nog maar één ding. Terwijl ik stil stond bij het open graf voor een laatste groet, werd ik getroffen door de blik  van de ouders van Joris die naast het graf stonden.  Ik  heb nog nooit zoveel kilte en minachting in ogen gezien als in deze vier ogen die ondanks elk gebrek aan emotie toch overduidelijk aangaven dat ze precies wisten wie ik was. Dat voelde ik. Oh het was afschuwelijk.

Precies een week na de begrafenis van Joris kreeg ik een brief van een notaris. met de vraag om zo spoedig mogelijk een afspraak te maken voor een bezoek aan zijn kantoor.

Ik wist echt niet waar het over ging, en toen ik de het notariskantoor belde om een afspraak te maken kon de secretaresse mij daar ook niet over vertellen. Weer een week later zat ik in de statige kamer van de notaris. Daar kreeg ik te horen dat Joris een week  na zijn 18^e verjaardag bij deze notaris een testament had laten opmaken waarin ik als enige en universeel erfgenaam van zijn vermogen was opgenomen.

Ook vertelde de notaris mij dat Joris  een gesloten verzegelde envelop in A-4 formaat had achtergelaten met de opdracht om deze envelop na het overlijden van Joris en bij het openen van het testament persoonlijk aan mij te overhandigen.

De notaris wist niets van de inhoud, maar Joris had hem wel gezegd dat de deze voor mij schokkend zou kunnen zijn. Ik mocht de envelop dan ook pas openen en de inhoud lezen wanneer ik vertrouwde mensen in de buurt had. Mijn eerste gedachte was: ‘Dan lees ik hem samen met Joris” om me op hetzelfde moment te realiseren dat Joris er niet meer was. Toen brak ik, en heb vreselijk  gehuild, gebruld heb ik, alle opgekropte woede en verdriet kwamen als een golf naar boven en ik deed geen enkele moeite om me op welke manier dan ook, in te houden.  Na een tijdje bedaarde ik een beetje en kwam de notaris met een glas water en legde troostend een hand op m’n schouder. En weet je, vraag me niet hoe het kan maar toen ik uiteindelijk weer helemaal rustig was, wist ik precies wat er in die brief stond. Ik vroeg de notaris of ik de brief in zijn aanwezigheid mocht openen omdat de inhoud inderdaad schokkend was, maar dat ik het fijn zou vinden om er direct met hem over te kunnen praten. De notaris vond dat bijzonder maar stemde er mee in. Ik verbrak het zegel op de envelop opende hem en haalde een daar een stapeltje  A4-tjes met tekst uit, maar ook een eveneens verzegeld envelopje waarop de tekst: Alleen te openen door Arend de Groot, of ander vernietigen. Dit envelopje legde ik terzijde en begon met het lezen van de A4-tjes  waarvan ik  absoluut niet verbaasd was dat ik in essentie precies las wat me even daarvoor in en flits glashelder was geworden.

Al raakten de eerste zinnen me recht in het hart,  ik werd er wel heel rustig en blij van.

Marc  luisterde nog steeds ademloos terwijl Arjan zei: Dat eerste stukje zal ik je voorlezen en hij pakte het bovenste blad van een stapeltje papier dat al die tijd op tafel had gelegen en begon hardop te lezen:

Lieve Arjan, als je dit leest zijn we voor altijd samen. Het lijf dat mijn ouders verwekt hebben bestaat niet meer, en dat zullen zij niet erg vinden want, het voldeed niet aan hun verwachtingen.

Maar mijn Geest krijgen ze niet te pakken. Als je het al nog niet gemerkt heb, zul je er vanzelf achter komen, wij zijn voortaan twee zielen in een lijf, en daar komt niemand meer tussen. Ik wil voor jou niet tot last maar slechts een blijvende steun zijn. En tot die tijd leef het leven en haal er alles uit wat er in zit. Voel je niet geremd om te genieten van een andere man, zoals wij samen van elkaar genoten hebben. En het zal wellicht even duren maar zo’n kanjer als jij vind op een goede dag een maatje waar wij samen geestelijk, en jij ook nog fysiek helemaal blij van worden en een mooie toekomst tegemoet gaan.

Arjan stopte met voorlezen legde het papier terug op de stapel, wreef even door zijn ogen nam een slok cola en zei, wijzend op de stapel papier, en de rest van wat hier beschreven is zal ik je proberen kort samengevat te vertellen.

Joris was niet door een noodlottig ongeval omgekomen. De ziekte van Joris eerder dat jaar was veroorzaakt door een gesprek met zijn ouders over de mogelijkheid dat hij nooit verliefd zou kunnen worden meisje, maar zijn leven wilde delen met een jongen. Dat was onbespreekbaar en hem werd nadrukkelijk bevolen om daar nooit meer over te praten, het was onbestaanbaar, het kon niet! En zijn vader vertelde hem ook dat hij Joris liever dood uit de gierput zou halen, dan springlevend bij een man in bed. Een waarschuwing die hij in de dagen en weken daarna, wanneer Joris ’s morgens op z’n fietsje naar school stapte, nog een aantal malen herhaalde.

Voor zijn ouders was, geld, status en aanzien en in die volgorde, het belangrijkste in het leven. Een homozoon paste niet in dat beeld en dat zouden ze daarom nooit accepteren. Maar omdat geld het allerbelangrijkste voor hen was, meenden ze jaren geleden, toen Joris nog maar een kleuter was een belangrijk en wijs besluit te hebben genomen. Toen namelijk stierf zijn opa van moeders kant, die al vele jaren weduwnaar was. Opa woonde nog wel op zijn hoeve, in een eigen appartementje, gemaakt in een  gedeelte van het woonhuis van deze hoeve, maar het bedrijf werd gerund door een pachtboer met zijn gezin, die in de rest van de nog altijd riante boeren woning woonden.

De moeder van Joris was het enige kind van deze opa maar belasting technisch vond ze het beter om de erfenis te weigeren en door te schuiven naar Joris, toen hun enige kind en ze waren er zeker van dat dat ook zo zou blijven, want een familie fortuin te moeten delen, geeft alleen maar gedoe en versnippering. Bij de notaris werd alles keurig beschreven. Er werd ook een zaakwaarnemer/gemachtigde aangesteld die de belangen van Joris zou behartigen. Deze zou, in overleg met de vader van Joris en de pachtboer niet alleen toezien een zo groot mogelijk rendement uit de hoeve te halen,  maar ook het aandelen pakket van opa en de jaarlijkse pacht zo verstandig mogelijk beleggen. Kortom vanaf zijn kleuterjaren was Joris een man in bonus maar daar kwam hij pas vele jaren later achter.

Hij was zestien toen hij als vakkenvuller in de supermarkt een extra zakcentje verdiende. Dat leek hem een goed moment om een eigen bankrekening bij de RaBobank te openen. Daar hoorde hij van de baliemedewerker dat er al vele jaren een bankrekening op zijn naam stond, maar dat het beheer en de zeggenschap daarover in handen was van een gemachtigde en het leek de man aan de balie verstandiger om eerst met zijn ouders of met deze gemachtigde te spreken.

Van zijn ouders hoorde hij toen hoe de vork in de steel stak. Dat hij zich inderdaad geen zorgen over zijn financiële toekomst hoefde te maken. Maar dat het niet de bedoeling was dat hij zich nu als een playboy zou gaan gedragen. Het geld was met hard werken verdiend en het was niet bedoeld om het er nutteloos doorheen te jagen. Joris kreeg het advies om niet voor een paar centen in de supermarkt te gaan sjouwen,. Hij kon beter contact opnemen met de zaakwaarnemer die hem, beter als zijn vader dat zou kunnen, de kneepjes van het vak om met geld, geld te verdienen zou kunnen bijbrengen. En zo kwam Joris in contact met Arend de Groot die al vele jaren, voor Joris de erfenis van zijn grootvader beheerde. Arend bleek een buitengewoon deskundige maar vooral ook aardige  inmiddels gepensioneerde accountant te zijn die maar wat graag  Joris, als privé leerling, de kneepjes van het vak wilde leren. Dat resulteerde in regelmatige en uitvoerige gesprekken tussen Arend en Joris die echter gaande weg steeds minder over cijfers en aandelen gingen maar steeds meer over de problemen die Joris voorzag wanneer zijn ouders zouden ontdekken dat hun zoon homo zou zijn. Want in dezelfde tijd dat Joris meer inzicht in zijn financiën kreeg, kreeg hij ook steeds meer inzicht in zijn gevoelens voor jongens. Arend was al jaren gelukkig getrouwd en vader van een groot gezin. Zijn kinderen waren inmiddels al  jaren volwassen en gesetteld. Maar dat twee zonen en één dochter hun hart hadden geschonken aan iemand van dezelfde sexe, was voor hem geen enkel probleem toen niet en nu niet, maar Arend, zelf ouderling van zijn Gemeente, kende maar al te zeer de vooroordelen van de mensen en de problemen waar jongeren tegen aan liepen wanneer bleek dat ze aangetrokken werden door iemand van hetzelfde geslacht.

En bovendien, in de gesprekken die Arend al vele jaren met de vader van Joris had over het beheer van het vermogen,  was hem wel duidelijk geworden dat de opvattingen die vader Goudriaan er over homoseksualiteit en homoseksuelen op nahield, gerust extreem genoemd mochten worden.

Arend maakte zich dan ook terecht grote zorgen over dit aspect van de toekomt van Joris.

Voor Arend stond dan ook vast dat het zijn taak was dat Joris zo spoedig als mogelijk was, en dus direct nadat hij  achttien zou worden, de volledige zeggenschap over zijn vermogen te laten krijgen.

De  ziekte van Joris in het voorjaar werd veroorzaakt door de reactie van zijn ouders op het feit dat hij opnieuw en met nadruk bij zijn ouders had gesproken dat hij zich zeker wist zich nooit aangetrokken te voelen tot een meisje, op een wijze zoals zijn ouders dat van hem verwachtten.

De one-liner van vader over de gierkelder, werd nogmaals en deze keer met hele grote nadruk herhaald.

Onze familie kent geen homo’s, nu niet en nooit niet, heb je dat goed begrepen? .

Het langdurige verzuim had echter ook te maken met de hoeveelheid zaken die Arend samen met Joris geregeld wilde hebben op de dag dat Joris achttien jaar zou worden.  Daarbij was wel voorzichtigheid geboden, want tot de achttiende verjaardag zou vader Goudriaan in ieder geval delen van het vermogen alsnog naar zich toe kunnen trekken. Ouders hebben namelijk een grote zeggenschap over het vermogen van minderjarige kinderen.

 Aanvankelijk wilde Joris daar niets van weten en kon dat hele vermogen hem letterlijk gestolen worden, maar Arend liet hem inzien dat “Adel verplicht”. Dat niets in het leven toeval is en dat Joris op jonge leeftijd kon beschikken over een groot vermogen was voor deze ouderling geen “prettige toevalligheid” maar en opdracht. Eigenlijk vanaf hun eerste contact drong Arend er bij Joris telkens op aan  om goed na te denken over de vraag:” Welk doel wil ik met mijn vermogen bereiken”. Toevoegen aan het vermogen van zijn ouders? Zelf genieten van een uiterst relaxt leventje met weinig verplichtingen en sores?  Het vermogen laten groeien tot meerdere eer en glorie van Joris en eventuele erfgenamen? Het vermogen inzetten voor een maatschappelijk doel, wat dat dan ook moge wezen? Dat waren de vragen waar Joris een antwoord op moest vinden. Gaandeweg werd voor Joris steeds duidelijk wat dat doel zou zijn. Wanneer er voor hem als homo, geen toekomst was in deze wereld, dan wilde hij voor anderen die toekomst wel mogelijk maken. Zoals er voor  vrouwen Blijf van mijn lijf huizen bestonden, zo moest er voor  homo jongens een plaats komen waar ze veilig en vrij zouden kunnen ontdekken wie ze waren en wat ze wilden.

Toen hij dit met Arend besprak was deze gelijk enthousiast, maar wist ook dat zoiets heel goed  en doordacht opgezet moest worden. Zo’n opzet was niet in een paar weken gemaakt, maar Arend  beloofde Joris dat hij tijdens de zomermaanden daarover zou nadenken, dat vervolgens een beetje zou uitwerken en dat hij dan zo half september met Joris zou overleggen wat Joris er van vond. Maar eerst ging  Arend aan de slag om  te zorgen dat Joris vanaf zijn achttiende verjaardag de volledige beschikking over het vermogen zou krijgen zodat hij van niets en niemand meer afhankelijk was mocht hij door zijn familie worden verstoten.

En dat lukte volledig omdat Joris een week na zijn verjaardag samen met Arend de Groot bij deze notaris een uitgebreid testament had laten opstellen het testament dat nu, na enkele weken al geopend en uitgevoerd moest worden. In een kort moment dat Joris alleen met de notaris was, heeft hij de verzegelde brief overhandigd, waar dus niemand behalve de notaris het bestaan van wist, en deze laatste wist de inhoud niet en dus ook niet dat Joris in feite door de brief te overhandigen uit dit aardse leven stapte. Op een middag aan het einde van die zelfde week zei Joris tegen zijn moeder dat hij die middag op zijn kamer ging studeren en dat ze hem maar moest roepen als het eten klaar was. Dat deed ze, maar toen ze geen antwoord kreeg en naar z’n kamer ging vond ze alleen een briefje met daarop de tekst:  “Onze familie kent geen homo’s, nu niet en nooit niet, dat heb ik goed begrepen!”. Er werd overal gezocht en uiteindelijk werd Joris door zijn vader gevonden, in de gierkelder. De arts en de dominee waren snel ter plaatse. Kort daarna kwam ook zoals altijd bij dit soort situaties de politie. De agent die het onderzoek moest leiden had in deze maar een enkel ogenblik met de dominee nodig om tot de conclusie te komen dat Joris op tragische wijze door een noodlottig ongeval om het leven was gekomen.

Dit alles hoorde ik later van Arend de Groot. In zijn uitvoerig schrijven had Joris mij aangeraden om contact met Arend op te nemen. Ik moest hem dat kleine envelopje geven en nadat Arend kennis zou hebben genomen van de inhoud, van zowel die kleine als de grote envelop, verder de adviezen van Arend opvolgen.  Arend was de enige die Joris in deze zaak volledig en onvoorwaardelijk vertrouwde. En, zoals Joris mij schreef, Arend zou de man zijn  met wie ik  als geen ander, op verantwoorde wijze de idealen van Joris zou kunnen verwezenlijken. En zo zou Arend ook zorgen dat Joris en ik nooit meer los zouden komen van elkaar.

Het was een hele klus, maar gelukkig waren er heel veel mensen die er alles aan wilden doen om het ideaal van Joris, dat inmiddels ook mijn ideaal was geworden te realiseren. Arend was de motor, maar ook de notaris, mijn ouders en vele anderen hebben de schouders er onder gezet. Ik werd overal bij betrokken maar omdat ik de anderen volledig kon vertrouwen behaalde ik in het jaar dat volgde op de dood van Joris, toch met mooie cijfers mijn diploma van het  Gymnasium.

Maar de belangrijkste gebeurtenis dat jaar was toch wel de oprichting van een stichting met als doel een veilige plaats bieden aan jongens en mannen die vanwege hun geaardheid in problemen waren gekomen en geen veilig thuis meer hadden. Na lang wikken en wegen bleek dat onze eigen hoeve daarvoor eigenlijk de meest geschikte plaats was. Hij lag wat afgelegen, wie hier niet hoefde te zijn, kwam hier niet, maar de plaats was aan de andere kant toch wel gemakkelijk bereikbaar. De boomgaard zorgde voor voldoende werkgelegenheid dus de jongens die hier kwamen konden zonder problemen en veilig hun dagen zinvol doorbrengen. Immers uit gesprekken met hulpverleners maatschappelijk werkers en ook een paar dominees werd wel duidelijk dat het dikwijls boerenzonen zouden zijn waarvoor de stichting  een veilig onderkomen zou kunnen bieden. Er is lang gezocht naar een passende naam die toch niet zou “verraden” wat de stichting precies beoogde. Immers het moest een veilige plaats zijn voor  jongens die letterlijk en figuurlijk een schuilplaats zochten.

Die naam is trouwens ook bedacht door een Dominee. Twee mannen uit zijn gemeente wilden gaan samenwonen en vroegen of dominee hun relatie wilde zegenen. Een van de mannen was van huis uit Katholiek en kende uit zijn jeugd nog een kerklied “Ubi Caritas et Amor Deus ibi est” dat was hem altijd  bijgebleven. Toen hij tot het inzicht kwam dat hij homo was, was het dàt lied dat, wanneer hij weer eens tobde over zijn geaardheid, in gedachten kwam en hem troost gaf.

Dankzij dit lied wist hij:  Waar vriendschap is en Liefde daar is God. Daarom heet het hier de UBI stichting.